اعتیاد خشک و پاکی بیات در ظاهر یک عبارت عامیانه است ولی دارای مفهومی بسیار عمیق.
وقتی اولین بار عبارت ” اعتیاد خشک و پاکی بیات ” به گوش تان خورد چه چیزی در ذهنتان تداعی شد؟
عده ای معتقدند که بیماری اعتیاد یک بیماری پیچیده و مرموز است و گروهی هم بر این باورند که اصلا این بیماری پیچیدگی خاصی نداشته و رمزآلود نیست. در واقع چه بخواهیم چه نخواهیم فارغ از بازی با کلمات، بیماری اعتیاد با همه دانش و تجربه ای که دنیا درباره اش دارد، هنوز بسیار ناشناخته و پیچیده است؛ آن قدری که تمام دانش بشری را به نحوی به چالش کشیده است. بنابراین خیلی مهم است که ابتدا به ساکن نسبت به این بیماری شناخت بیشتری داشته باشید.
بیماری اعتیاد از این جهت یک بیماری مرموز است که در بسیاری از جنبه ها هنوز پنهان هست و از سالها قبل از اینکه خودش را به شکل مصرف مواد خاصی (الکل و قرص و سیگار هم شامل آن است) نشان بدهد، به شکل خیلی زیر پوستی وارد زندگی و افکار و احساسات فرد شده و به تدریج از آن حالت پنهان و غیر فعال به شکل فعال و آشکار در میآید.
اما در این میان به نظر میآید، هستند عده ای که درگیر اعتیاد خشک بوده و جالب اینکه فراوان هم هستند ولی متاسفانه مجددا به اعتیاد فعال بر میگردند و به نظر میرسد یک ارتباطی بین اعتیاد خشک و پاکی بیات در این افراد وجود دارد.
اولین بار کلمهی اعتیاد خشک در انجمن معتادان گمنام عنوان شد. در واقع باور داشتند که یک تعداد از آدم هایی که درگیر مصرف مواد هستند، اعتیادشان فعال بوده و به محضی که مواد را کنار میگذارند، بیماری یا وارد راند دوی اعتیاد میشود یعنی اعتیاد جایگزین مثلا به رابطه جنسی، پرخوری، قمار، ورک هولیسم یا کار، فود ادیکشن یا غذا ، خرید یا شاپینگ و… شیفت پیدا میکند. یا بلافاصله وارد برنامه بهبودی منظم و روزانه شده و بیماری را موقتا غیرفعال و متوقف میکنند.
دسته دوم گروهی هستند که مدام می آیند و می روند؛ اینها مبتلایان به پدیده لغزش مزمن هستند (کرونیک ریلپسورها) مدام اقدام به قطع مصرف و مصرف مجدد میکنند. تعداد این افراد در برنامه درمان اعتیاد زیاد دیده شده اند. اما در بین همین گروه پر تکراری هستند که فقط قطع مصرف میکنند و بعد از اینکه قطع مصرف کردند، برای بیماری اعتیادشان هیچ برنامهای ندارند. یعنی در واقع اعتیاد خشک دارند.
اینها کسانی هستند که حالا با یا بدون برنامه درمان خاصی پاک میشوند اما با دنیایی از افکار و احساسات ناسالم، با دنیایی از افکار و طرز فکر بیمارگونه و معتاد گونه در محیط اجتماعی خودشان و در محیط خانواده پر آسیب شان رها میشوند. اینها مبتلایان به اعتیاد خشک هستند یعنی پاک از مواد می شوند و گاهی سالها پاک می مانند اما فقط پاکی بیات دارند و هچنان رفتارها و افکار ناسالم و مسموم و منفی را دارند.
میدانیم و میدانید بر اساس تجربه و علوم امروز و دانش بشری، اعتیاد صرفا مصرف کردن یک ماده مخدر یا محرک یا روانگردان نیست که صرفا با کنار گذاشتن آنها مسئله و مشکل حل شود. در اطراف ما زیادند آدمهایی که ادعا میکنند مادهای را بعد از سالها مصرف کنار گذاشته اند و دیگر نیازی به داشتن برنامه ی بهبودی نداشته و مدعی هستند؛
مواد را قطع مصرف کردهای غافل از اینکه زیر این پوست ، یک دنیایی از افکار معتاد گونه و رفتار مخرب نهفته است که هر کدام از آنها میتواند یک کشور را بر هم بزند یا یک خانواده را از هم بپاشاند.
آگاه نیستی که بیماری اعتیاد خیلی قبل تر از اینکه تو اولین بار مواد را در دستان خودت ببینی یا اولین پیک مشروب را بزنی یا اولین پک شیشه را مصرف کنی، در حال شکل گیری بوده است. آن گونه که روانشناسان رشد می گویند بین صفر تا هفت سالگی به ویژه چهار تا شش سالگی پای مرموز بیماری اعتیاد را میشود ردیابی کرد.
تو با همین کاراکتر زخمی وارد دنیای بزرگ و بزرگتر میشوی و تا میرسی به موقعیتها و تصمیمات و مشکلات زندگی که احساس ناتوانی و خلأ در تو زیاد میشود. با دستاویز و بهانه از طریق انکار و توجیه و فرافکنی و با خود فریبی و فریب دیگران به خودت مجوز استفاده از یک ماده تثبیت کننده خلق مثل مخدر، محرک، روانگردان و… را میدهی و اتفاقا پاداش هم میگیری و مغز معیوبت به تو خواهد گفت هر چیزی که حالت را خوب میکند ارزش تکرار را دارد و تکرار کن… بدون اینکه تو را از عواقب مصرف آگاه کند و اینجاست که اعتیاد فعال در تو شکل میگیرد و تو را به مرور در اوج دلبستگی، از دوران طلایی مصرف به مرحله وابستگی و اجبار در مصرف می رساند.
به همین دلیل اگر بناست روزی قطع مصرف بکنی در سطح جسمانی، مواد به کنار میرود اما هنوز بخش روانی و روحانی بیماری ات فعال است و این درست همان نقطه ایست که اعتیاد خشک و پاکی بیات دچار شکنندگی میشود. زیر بناهای بیماری اعتیاد مملو از نواقص و ضعفهای شخصیتی و کمبودها و نبودهای شخصیتی است که به وقت شعله ور شدن بمانند اژدهای هفت سری خودش را نشان میدهد؛ پس فردی که درگیر اعتیاد خشک است فی الواقع موادش را کنار گذاشته ولی بیماری اعتیادش همچنان فعال و تر و تازه است.
آنهایی که وارد برنامهی بهبودی مثل برنامه های دوازده قدمی یا ماتریکس و .. میشوند مدت ها روی خودشان کار میکنند. در سطوح مختلف جلسات شرکت می کنند، مشورت میگیرند، راهنما میگیرند، رهجو میگیرند، خدمت میگیرند، خدمت میکنند با این همه تازه آنها هم هنوز اعتیاد خودشان را فعال میدانند اونوقت چطور میشود که یک آدم صرفا با قطع مصرف کردن بتواند ادعا بکند که من پاکم و دیگر نیاز به هیچ برنامه ای ندارم؟
فردی که درگیر اعتیاد خشک است پاکی اش هم بیات است. در واقع پاکی خشک و خالی داشته و پاکی اش تمام عیار نیست. او درگیر یک کچ فهمی معتادگونه است. مثلا بخش قضاوت مغزشان مختل شده معمولا خیلی راحت دیگران را قضاوت میکنند. معمولا آدمی با عزت نفس پایین است و علیرغمی که مواد را کنار گذاشته همچنان درگیر عزت نفس پایین خواهد بود.
احساس حقارت، خود کم بینی، بی ارزشی، بی لیاقتی در درونش موج میزند. برای حل مشکلاتش مهارتی ندارد، چون برنامهای ندارد. اهل مشورت نیست و اصولی را برای بهبودی روان زخمی اش ندارد که در انجا خودش رو تقویت کند و یا با درمانهای شناختی رفتاری رایج که بتواند باورهای غلطش را اصلاح و باورهای سالم را جایگزینش نماید.
دقیقا اعتیاد خشک همانی است که اطرافیان از آن شاکی اند و پاکی بیات همانی است که روزی به لغزش منجر میشود.
دیدگاهتان را بنویسید